چرا امام هشتم(ع) به مرثیه‌سرای امام حسین(ع) صله بیشتری داد؟ /جنگ نرم امام رضا(ع) برای زنده نگه داشتن یاد و نام سیدالشهدا(ع)
تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۵۷۰۵۸
نویسندگان در این مقاله تلاش کرده‌اند روش‌ها و رویکردهای فرهنگی امام علی بن موسی‌الرضا(ع) را به منظور پاسداشت و محافظت از قیام سالار شهیدان(ع) بررسی کنند. ما از خلال این پژوهش، مواردی را که احتمالاً کمتر به گوشتان خورده، می‌آوریم.
ویژگی‌های کشتی نجات حسینی
«تبیین جایگاه امام حسین(ع) در میان سایر ائمه(ع)» یکی از همین راهکارها به شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
علاوه بر این، همچنان که توصیه امام رضا(ع) را به پسر شبیب در خصوص گریه بر مصیبت حسین(ع) احتمالاً شنیده باشید، بد نیست بدانید امام در ادامه‌اش می‌گویند اگر می‌خواهد مانند شهدای کربلا بوده و ثواب آنان را داشته باشد، پس از یاد کردن مصیبت، این جمله را بگوید: «یا لیتنی کنت معهم فافوز فوزاً عظیماً؛ کاش من با ایشان بودم و به رستگاری بزرگی دست می‌یافتم».
«ابراز تنفر از قاتلان سیدالشهدا(ع)» نیز راهکار دیگری است که امام به تبع از پدران بزرگوارش در پیش می‌گیرند. حجم روایت‌هایی که امام رضا(ع) در خصوص ضرورت دوستی و احترام به اهل‌بیت(ع) از سلسله معصومانِ پیش از خود به‌خصوص رسول خدا(ص) نقل می‌کنند، قابل تأمل است. همچنین امام(ع) به ریان ابن‌شبیب می‌گویند اگر می‌خواهد در بهشت همنشین رسول خدا و ائمه طاهرین(ع) باشد، باید قاتلان حسین(ع) را لعنت کند.
در کنار همه این‌ها، در روایتی از امام رضا(ع)، نقش انگشتر علی بن الحسین(ع) این‌طور نقل شده: «خزی و شقی قاتل الحسین بن علی؛ قاتل حسین بن علی (برای همیشه) خوار و بدبخت باشد».
ولی به دعبل که قصیده بلند «مدارس آیات» را در خصوص واقعه عاشورا در حضور ایشان خواند، علاوه بر ۳۰۰درهم، خلعت خویش را نیز هدیه دادند
روز عاشورا، فقط برای اقامه عزا
«تبیین نتایج بی‌حرمتی و احترام به عاشورا» دیگر روش فرهنگی امام علی بن موسی(ع) است. امام جایگاه کسی که روز عاشورا را روز «برکت» بنامد، پست‌ترین جایگاه در جهنم معرفی می‌کند و در مقابل این‌طور وعده می‌دهد: «من ترک السعی فی حوائجه یوم عاشوراء قضی الله له حوائج الدنیا و آلاخره؛ هر کس در عاشورا، تلاش در رفع نیازهایش را (به‌خاطر بر پا داشتن عزا) ترک کند، خداوند حوائج دنیا و آخرتش را برآورده می‌کند».
«یا دعبل! ارث الحسین(ع)...؛ ای دعبل بر حسین مرثیه‌سرایی کن» این درخواست امام رضا(ع) از دعبل خزاعی به‌خوبی نشان می‌دهد امام چگونه شعر را به عنوان برّنده‌ترین و رساترین رسانه زمان خود برای زنده نگه داشتن قیام کربلا به خدمت می‌گرفتند. روی همین حساب، «ترغیب شاعران به مرثیه‌سرایی بر سالار شهیدان(ع)» را می‌توان چهارمین شیوه و رویکرد فرهنگی امام رضا(ع) دانست.
تفاوت صله امام رضا(ع) به دو شاعر
نکته قابل تأمل در این رویکرد امام این است که ایشان به شاعر برجسته‌ای چون ابونواس که در مدح خودِ حضرت شعری سروده بود، ۳۰۰درهم صله دادند ولی به دعبل که قصیده بلند «مدارس آیات» را در خصوص واقعه عاشورا در حضور ایشان خواند، علاوه بر ۳۰۰درهم، خلعت خویش را نیز هدیه دادند. این برخورد امام، ارزش و اهمیت مرثیه‌سرایی بر امام حسین(ع) را نشان می‌دهد.
«توصیه به زیارت مرقد امام حسین(ع)» نیز از رویکردهای قابل پیش‌بینی بود که مورد توجه و تأکید امام رضا(ع) باشد. ایشان برای توجه دادن شیعیان به قداست این مکان در روایتی می‌فرمایند: «قبر سیدالشهدا نزد خداوند، گرامی‌تر از کعبه است و در هر نمازی، ۷۰ هزار فرشته غبارآلود و اندوهگین بر آن فرود می‌آیند و بار دیگر صعود کرده و دسته‌ای دیگر می‌آیند».
از نکات قابل توجه در روایاتی با این مضمون می‌توان به روایتی اشاره کرد که در آن حسن بن علی وشاء از امام رضا(ع) در خصوص فضیلت زیارت امام کاظم(ع) سؤال می‌کند. امام در پاسخ به او می‌فرمایند: «مانند کسی است که حضرت سیدالشهدا(ع) را زیارت کرده باشد». امام می‌توانستند در پاسخ به سؤال حسن بن علی وشاء بفرمایند هر کس قبر پدرم را زیارت کند، از ثواب حج، بخشش گناهان و...برخوردار است اما با اشاره به برابری ثواب آن زیارت با زیارت قبر سیدالشهدا(ع)، هم به ثواب آن اشاره می‌کنند و هم اهمیت زیارت قبر سالار شهیدان(ع) را نشان می‌دهند.
از دیگر اقدامات فرهنگی برای تأکید بر اهمیت زیارت امام حسین(ع)، «تعیین زمان‌ها و ادعیه مخصوص برای زیارت سیدالشهدا(ع)» است. در یک نمونه از این روایات، بزنطی می‌گوید: «از حضرت رضا(ع) پرسیدم در کدام ماه، امام حسین(ع) را زیارت کنم؟ فرمودند: در نیمه رجب و شعبان، همچنین مستحب است هنگام زیارت، غسل کند و دعای ام‌داوود را بخواند. هرگاه خواست این اعمال را انجام دهد باید روز سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم را روزه بگیرد و اعمال ویژه‌ای را انجام داده و دعاها و سوره‌های خاصی را بخواند».
نقش امام رضا(ع) در توسعه توجه به زیارت امام حسین(ع)
باز در ادامه همین روند، امام رضا(ع) رویکردی را انتخاب می‌کند که در واقع می‌توان آن را «تبیین نتایج زیارت سالار شهیدان(ع)» نام گذاشت. از جمله نتایج مطابق روایات نقل شده از امام رضا(ع)، می‌توان به رسیدن به قرب الهی، برخورداری از شفاعت و محاسبه شدن به عنوان حج اشاره کرد.
در واقع همین سفارش‌های مکرر امام رضا(ع) چه در زمان ولایتعهدی و چه پس از آن درباره زیارت قبر امام حسین(ع) است که با مورد توجه قرار گرفتن توسط مردم، سبب می‌شود متوکل عباسی بعدها به خودِ مرقد سیدالشهدا(ع) ابراز عداوت کرده و حتی تا آنجا پیش برود که دستور بدهد قبر مطهر را تخریب کنند و اطرافش به کشت و زرع مشغول شوند تا کسی به زیارت نرود.
«تقدیس تربت سیدالشهدا(ع)» و «برپایی سوگواری سالار شهیدان» نیز دیگر راهکارهای فرهنگی به شمار می‌روند که می‌توانند عمیقاً به برپاداشتن یاد امام حسین(ع) کمک کنند. تربت سیدالشهدا(ع) آن‌قدر برای امام رضا(ع) عزیز و دارای کرامت به حساب می‌آمد که ایشان قراردادن مقداری از آن را در میان اثاثیه، سبب ایمنی از آسیب می‌دانستند. همچنین در روایتی از ایشان نقل شده، هر کسی با تسبیح ساخته شده از تربت امام حسین(ع) تسبیحات اربعه را بگوید به ازای هر دانه از آن، ۶هزار حسنه برای گوینده نوشته شده و ۶هزار گناه از او پاک می‌شود.
در میان این راهکارها نباید از توصیه به اشک ریختن بر مصیبت‌های اهل‌بیت(ع) در روز عاشورا نیز غافل شد. در این مقاله هر چند بنا به اقتضای موضوع پژوهش، از عنوان «گریه سیاسی» به‌صراحت سخنی به میان نیامده ولی با اشاره به کارکردهای آن، به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر برای جلو بردن سیاست ثابت و تغییرناپذیر اهل بیت(ع) در احیای نهضت امام حسین(ع) یاد شده است.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: سالار شهیدان ع امام رضا ع سیدالشهدا ع امام حسین ع نقل شده اهل بیت بن علی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۵۷۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرای بانو در مشکین‌دشت احداث می‌شود
شهردار مشکین‌دشت از اجرای پروژه‌های عمرانی متعدد در سطح شهر با آغاز سال جدید خبر داد و گفت: سرای بانو مختص بانوان شهر مشکین‌دشت، سال جدید احداث خواهد شد.
علی سلگی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در البرز با اشاره به اهمیت اثرگذاری رسانه، اظهار کرد: رسانه‌ها به مردم کمک می‌کنند که از حقوق خود مطلع شوند و در راستای احقاق حقوق شهروندان تلاش می‌کنند.
وی با بیان اینکه رسانه‌ها با انتقادهای سازنده خود می‌توانند به اُمیدافزایی در جامعه کمک کنند، افزود: شهرداری مشکین‌دشت پذیرای انتقادات و پیشنهادات خبرنگاران است تا شاهد پویایی زندگی شهری و توسعه پایدار در شهرمان باشیم.
شهردار مشکین‌دشت با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر افزایش مشارکت مردمی در جامعه، خاطرنشان کرد: شهرداری در این راستا از طرح‌های شهروندان استقبال می‌کند.
سلگی با اشاره به اینکه شهرداری مشکین‌دشت احداث و توسعه جاده‌های سلامت را در دستور کار خود قرار داده است، اضافه کرد: احداث این پروژه حداقل کاری است که می‌توان برای ارتقای سطح سلامت شهروندان انجام داد.
وی با اشاره به احداث پروژه‌های مختلف عمرانی، تصریح کرد: احداث بوستانی در حاشیه ابراهیم‌آباد به مساحت ۵ هکتار در سال جاری کلید می‌خورد و عملیات احداث کتابخانه بعثت نیز با اعتبار سه میلیارد تومان آغاز می‌شود.
شهردار مشکین‌دشت با اشاره به اینکه افزایش نشاط اجتماعی یکی از اهداف مدیریت شهری مشکین دشت است، گفت: در این راستا پروژه‌های مختلفی برای تمام سنین در نظر گرفته شده و سرای بانو یکی از این پروژه‌ها است که مختص بانوان خواهد بود.
سلگی با اشاره به بافت فرسوده موجود در شهر مشکین‌دشت، عنوان کرد: ممنوعیت صدور پروانه برای املاک قولنامه ای موضوعی بود که بر افزایش بافت فرسوده تأثیر گذاشت، در این راستا با راه‌اندازی طرح بازآفرینی شهری تلاش کرده‌ایم به املاک قولنامه‌ای نیز خدمات ارائه دهیم.
وی بودجه سال جاری این شهرداری را ۴۸۰ میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: تلاش داریم با افزایش درآمدهای پایدار شهری بودجه را نیز افزایش دهیم.
کد خبر 748213
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است